Sierra Leone

Vun Wikipedia
Republic of Sierra Leone
Flagg vun Sierra Leone Wapen vun Sierra Leone
(Flagg) (Wapen)
Wahlspröök: Unity, Freedom, Justice

(engl. för „Eenheit, Freeheit, Gerechtigkeit“)

Natschonalhymne: High We Exalt Thee, Realm of the Free
Woneem liggt Sierra Leone
Hööftstadt Freetown
8° 29′ N, 13° 14′ W
Gröttste Stadt Freetown
Amtsspraak Engelsch
Regeren
Präsident
Präsidialrepubliek
Präsident Ernest Bai Koroma
Sülvstännigkeit

27. April 1961 vun Grootbritannien

Grött
 • Allens
 • Water (%)
 
71.740 km²
? %
Inwahnertall
 • 2008 afschätzt
 • Inwahnerdicht
 
5.226.221
72/km²
Geldsoort Sierra-leoonschen Leone ([[ISO 4217|]])
BBP 1.664 Mio. US$ (153.) $ (2008)

290 US$ (171.) $ je Kopp

Tietzoon UTC (UTC)
Internet-TLD .sl
ISO 3166 SL
Vörwahl ++232
Koort vun dat Land
Koort vun dat Land

Sierra Leone is en Republiek in Westafrika. Se grenzt an Guinea, an Liberia un an den Atlantik. De vörmolige Kolonie vun Grootbritannien liggt siet Johrenden al up den lesten Platz vun dat Entwicklungsprogramm vun de Vereenten Natschonen. Dat bedutt, vun de 179 Länner, de dor in unnersöcht wurrn sünd, is Sierra Leone dat Land, wat an’n ringsten entwickelt is un wo sik an’n minnsten wat daan hett. Nadem dat tein Johre lang en blödigen Börgerkrieg geven hett, is dat Land dor nu mit togange, wedder up to boen, wat in’n Dutt gahn is un de jüngere Geschicht up to arbeiden.

Geographie[ännern | Bornkood ännern]

In’n Süden un Süüdwesten vun Sierra Leone liggt de Atlantik. De Küst is 402 km lang. Siedland, wat bit to 100 km breet is, treckt sik de Küsten langs. Up de Freetown-Halfinsel reckt sik de Sierra Lyoa Mountains bit 1.000 m hooch. Vör en Deel vun de Küst liggt Sandbänke, de bit hen to 112 km lang sünd. Achter dat natte Küsten-Siedland fangt de Wooldlänner an, de to’n Deel för de Bueree bruukt weert. Hier fleet de dree wichtigsten Ströme vun Sierra Leone. Dat Land kladdert rup to de Guinea Highlands in’n Osten. Dat is en Hoochplateau mit Bargen vun mehr as 1.830 m in de Loma Mountains un in de Tingi Hills. De hööchste Barg is de Bintumani mit 1.948 m.

Städer, Inseln un Ströme[ännern | Bornkood ännern]

De gröttsten Städer in Sierra Leone sünd: (Stand 1. Januar 2005): Freetown 802.639 Inwahners, Bo 174.354 Inwahners, Kenema 143.137 Inwahners, Makeni 87.679 Inwahners un Koidu-Sefadu 87.539 Inwahners.

De wichtigsten Inseln un Strööm sünd:

De gröttsten Strööm sünd Mano, Moro un Rokel.

Klima[ännern | Bornkood ännern]

Dat Klima is natt un fochtig, as in de Tropen. Dat gifft bit hen to 5.000 mm Neddersläge an de Küst. Dor is dat en vun de fochtigsten Landstreken vun ganz Afrika mit.

Dat Johr kann updeelt weern in en Regen- un in en Dröögtied. Vunwegen dat Sierra Leone nöördlich vun’n Äquater liggen deit, fangt de Regentied in’e Midden vun’n Mai an. Jeden Dag gifft dat Regen un Unweder. In’n August un Septembermaand kann dat vörkamen un dat regent den ganzen Dag lang.

In’e Midden vun’n Oktober fangt de dröge Tied an. Bloß man roor is nu noch de Regen. In’n Dezember un Januar weiht de Harmattan ut de Sahara her. Düsse Wind bringt Stoff mit sik un wunnerlicherwiese kulle Luft. Februar, Määrt un April sünd de heetsten Maanden un Regen is bloß noch raar.

Inwahners[ännern | Bornkood ännern]

Völker[ännern | Bornkood ännern]

Wie de Völker in Sierra Leone verdeelt sünd

In Sierra Leone leevt üm un bi 5,34 Mio. Minschen. Up een km² verdeelt sünd dat bi 72 Lüde. In dat Land leevt allerhand verscheden Völker tohopen. De gröttsten sünd de Mende mit bi 30,6 %, de Temne mit 29,4 %, de Limba mit 8,4 % un de Kono mit 5,2 %. Annere Volksgruppen sünd de Bullom-Sherbro, de Fula oder Peul, de Mandingo, de Kuranko, de Susu, de Yalunka, de Kreolen oder Krio, de Kissi un de Vai.

Gloven[ännern | Bornkood ännern]

Üm un bi 70 % vun de Inwahners sünd Muslimen un höört to den Twieg vun de Sunniten mit to. Bi 20 % sünd Christenlüde (Anglikaners, Protestanten - United Brethren, Kathoolsche, neeapostoolsch, Free Karken, - Adejobi). De Rest, dat sünd bi 10 %, bekennt sik to gor keen Religion.

Demographie[ännern | Bornkood ännern]

Bloß 4 % vun de Froenslüde könnt an moderne Middel to’n Verhöden rankamen. Dor liggt dat an, dat jede Fro in Sierra Leone in’n Döörsnitt 6,1 Kinner kriggt. 42 % vun de Inwahners sünd dor üm jünger, as 15 Johre un bloß 4 % sünd öller, as 65 Johre (Stand 2008).[1] In’n Döörsnitt hefft de Lüde na Utkunft vun de WHO in dat Johr 2006 dormit reken konnt, dat se 42,6 Johre oolt weert. Dor is Sierra Leone en vun de fiev Länner up de Welt mit de ringste Levensduer.

Belegen[ännern | Bornkood ännern]

  1. Länderdatenbank der Deutschen Stiftung Weltbevölkerung: Sierra Leone