Harsfeld
| Wapen/Flagg | Koort | |
|---|---|---|
|
|
| |
| Basisdaten | ||
| ||
| Inwahners: | ||
| Postleettall: | 21698 | |
| Vörwahl: | 04164 | |
| Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 27′ N, 9° 30′ O53° 27′ N, 9° 30′ O | |
|
| ||
Harsfeld (utspraken Hassfüld, hoochdüütsch Harsefeld) is de Hauptoort von de Gemeen Harsfeld (Samtgemeen Harsfeld) in’n Landkreis Stood in Neddersassen.
Histoorsch gellt Harsfeld as Flecken. To’n Flecken Harsfeld höört ok de lüttjeren Öörd Griemshorst un Wittenfell mit to.
Geografie[ännern | Bornkood ännern]
Harsfeld liggt op de Zevener Geest, de Deel von de Stoder Geest is. In’n Noorden von’n Oort flütt de Au langs. Dör Harsfeld sülvs flütt de Rellerbeek un in’n Oosten flütt de Steenbeek. Düsse Beken fleet all beid in’n Noorden von Harsfeld in de Au.
In’n Süden liggt dat Naturschuulrebeed Braken, Harslah, Kahl un Wild Moor un in’n Noorden Audaal un Blangendaals.
De Naveröörd sünd Issendörp in’n Noorden, Bliersdörp in’n Noordoosten, Ruschwedel in’n Oosten, Griemshorst, Remnoh un Kommerbusch in’n Süüdoosten, Ohrensmoor in’n Süden, Ohlers un Hollenbeek in’n Süüdwesten, Bargst in’n Westen un Ohrensen un Lusthoop in’n Noordwesten.
Historie[ännern | Bornkood ännern]
Harsfeld kummt 969 as Herseveld toeerst in de Oorkunnen vör, in en Indrag in de Annalista Saxo. Heinrich de Kahle hett to de Tied in Harsfeld ene Borg boot, de vun dor an de Sitt vun de Udonen weer. De Udonen hebbt denn ok dat Klooster Harsfeld stift. De Udonen hebbt later Stood as Sitt nahmen.
Bi en Füür sünd an’n 30. Mai 1799 in Harsfeld 80 Hüüs afbrennt.
Verwaltungsgeschicht[ännern | Bornkood ännern]
In de Franzosentied hett de Oort toeerst 1810 bet 1811 binnen dat Königriek Westfalen to de Mairie Harsfeld in’n Kanton Harsfeld höört un denn von 1811 bet 1814 to dat Franzöösche Kaiserriek ünner Napoleon un dor to de Mairie Harsfeld in’n Kanton Hornborg.
Vör 1885 weer de Oort Deel von de Huusvaagdie Harsfeld binnen dat Amt Harsfeld. Na 1885 hett dat denn to’n Kreis Stood höört un von 1932 af an to’n hüdigen Landkreis Stood.
1955 hett Harsfeld de Anbosteed in Depenrehmen an Ohrensmoor afgeven. Depenrehmen hett denn tohoop mit Lütt-Ohlers Ohrensmoor-Noord billt.
Von 1967 bet 1972 weer Harsfeld Liddmaat von de ole, lüttje Samtgemeen Harsfeld, de mit de Gemeenreform in Neddersassen an’n 1. Juli 1972 oplööst worrn is. De Gemenen, de in de Samtgemeen Harsfeld tohoopslaten ween sünd, sünd all Deel von de Gemeen Harsfeld worrn, de denn Maat von de nee grünnte un düüdlich gröttere hüdige Samtgemeen Harsfeld weer.
Inwahnertall[ännern | Bornkood ännern]
| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1791[1] | 100 Füürsteden |
| 1812[2] | 896 |
| 1824[3] | 110 Füürsteden |
| 1848[4] | 1.154 Lüüd, 163 Hüüs |
| 1858[5] | 1.278 |
| 1. Dezember 1871[6] | 1.160 Lüüd, 189 Hüüs |
| 1. Dezember 1885[7] | 1.155 Lüüd, 191 Hüüs |
| 1. Dezember 1905[8] | 1.551 Lüüd, 228 Hüüs |
| 1. Dezember 1910[9] | 1.895 |
| 1925[10] | 2.168 |
| 1933[10] | 2.275 |
| 1939[10] | 2.436 |
Religion[ännern | Bornkood ännern]
Harsfeld is evangeelsch-luthersch präägt un billt mit de Marien- un Bartholomäus-Kark en egen Kaspel.
För de Kathoolschen is de Harsfeller St.-Michaels-Kark tostännig, de siet 1. September 2010 to de Karkengemeen Mariä Himmelfohrt in Buxthu höört.
Wapen[ännern | Bornkood ännern]
Dat Wapen von Harsfeld wiest op sülvern Grund ünner blauen Schildkopp mit dree gollen Rosen op un över en blauen Schildfoot mit twee gollen Rosen op en swarten Ridder op en swart Peerd mit gollen Toom, de den Arm mit Sweert hoogböhrt. 1972 hett ok de ne’e Gemeen Harsfeld düt Wapen övernahmen.
Kultur[ännern | Bornkood ännern]
Harsfeld fiert elk Johr twee Maal Johrmarkt. Dat Verlööv, en Johrmarkt aftohollen, hett de Amtmann von dat Amt Harsfeld in’n April 1763 von de Regerungsrääd von dat Hartogdom Bremen-Veern kregen. Toeerst weer de een Johrmarkt een Week vör Oostern un de annere in’n Juli. 1766 is de Markt denn aver op dree Weken na Oostern leggt worrn. De twete Markt warrt vondaag in’n September afhollen.
In Harsfeld warrt jümmer andat twete Wekenenn in’n Advent in’n Kloosterpark Wiehnachtsmarkt fiert.
Partnerschoppen[ännern | Bornkood ännern]
Harsfeld hett 1966 en Partnerschop to drüdd mit de Öörd Asfeld un Vieux-lès-Asfeld slaten, de 1972 ok von de ne’e Gemeen Harsfeld övernahmen worrn is.
Verenen[ännern | Bornkood ännern]
De TuS Harsfeld is 1903 grünnt worrn. De Vereen speelt mit de Harsfeld Tigers in de Ieshockey-Regionalliga un hett en egen Iessporthall, de 1979 boot worrn is.
De Schützenvereen Harsfeld is 1903 grünnt worrn.
Weertschop un Infrastruktur[ännern | Bornkood ännern]
Harsfeld gellt na dat Regionale Ruumordnungsprogramm as Grundzentrum mit middelzentrale Deelfunkschonen för de Öörd in de Ümgegend.
Harsfeld hett en egene freewillige Füürwehr, de an’n 22. Juli 1893 grünnt worrn is. Dat is vondaag en Swoorpunktfüürwehr.
Ünnernehmens[ännern | Bornkood ännern]
De Volksbank Geest hett in Harsfeld twee Filialen: een in de Friedrich-Huth-Straat 6 un de annere in de Hellweeg-Allee 2. De twee Filialen von de Kreisspoorkass Stood sünd in de Grote Goornstraat 8-10 un in de Buxthuer Straat 31.
Dat Ünnernehmen Viebrockhuus hett sien Sitt in Harsfeld.
In’n Süüdwesten von Harsfeld na Hollenbeek to liggt en Gasspieker von dat Ünnernehmen Storengy, dat to’n Kunzern Engie höört. Ünner Harsfeld liggt en Soltstock, in den dat Dow-Wark Stood Solt afboot hett. In twee Kavernen 1700 Meter ünner de Eer, de sik dör düssen Afbo billt hebbt, hett 1992 dat Ünnernehmen BEB Speicher GmbH (Dochter von BEB Erdgas und Erdöl) en Spieker för Eerdgas anleggt. De Kavern is üm un bi 175 Meter hoog un harr 1992 en Volumen von 150 Milljonen Kubikmeter. Dör dat Fleten von dat Solt is dat Volumen bet 2017 op 111 Milljonen Kubikmeter trügggahn. To’n 1. September 2011 is de BEB Speicher GmbH an GDF Suez (siet 2015 Engie) verköfft worrn un hett den Naam Storengy kregen.
Verkehr[ännern | Bornkood ännern]
Harsfeld liggt an de Landsstraat 124, de in’n Noorden över Helmst na Stood an de Bundsstraat 73 ran löppt. In’n Süüdwesten löppt de Straat na Hollenbeek un Ohlers un denn na Heeßel to. In’n Süüdwesten löppt de Kreisstraat 53 na Griemshorst un Remnoh-Kommerbusch un an de L 127 ran. In’n Westen geiht de K 46 na Ohrens un in’n Oosten de K 26 na Grundolendörp un bi Heendörp an de B 73 ran.
Harsfeld hett mit’n Bahnhoff Harsfeld en egen Bahnhoff an de Bahnlien Bremerhoben-Buxthu. De Bahnhoff is 1902 anleggt worrn, as de Bahnlien Bookholt-Bremervöör-Bremerhoben apenmaakt hett. 1928 keem de Bahnlien Buxthu-Harsfeld dorto. Op de beiden Lienen hett denn de Personenverkehr 1968/1969 ophöört. Eerst an’n 26. September 1993 hett de EVB denn wedder anfungen op de Lien Bremerhoben-Buxthu to fohren.
Scholen[ännern | Bornkood ännern]
In Harsfeld gifft dat de Grundscholen Rosenborn un An’n Feldbusch, de Haupt- un Realschool Harsfeld, dat Au-Geest-Gymnasium Harsfeld un de Balthasar-Leander-Förderschool.
Ver- un Entsorgung[ännern | Bornkood ännern]
Dat Afwater ut Harsfeld warrt över dat Kanaalnett na dat Klärwark Harsfeld afföhrt un dor reinigt.
Lüüd ut Harsfeld[ännern | Bornkood ännern]
- Franz Adickes (1846–1915), Oberbörgermeester vun Frankfurt,
- Jürgen Fitschen (* 1948), Manager bi de Düütsche Bank,
- Hinrich Gerken (* 1931), plattdüütschen Schriever,
- Angelika Mertens (* 1952), Politikerin,
- Uwe Ruprecht (* 1958), Schriever un Journalist,
- Willi Wegewitz (1898–1996), Archäoloog un Heimatforscher.
Literatur[ännern | Bornkood ännern]
- Hermann Seebo: Geschichte des Fleckens Harsefeld oder Rosenfeld. Pockwitz, Stood 1927
- Adolf Peter Krönke: Der Flecken Harsefeld. Sein Weg durch die Geschichte. rutgeven in’n Opdrag von’n Flecken Harsfeld, Druck un Klischees: A. Pockwitz Nachf. Karl Krause, Stood, 343 Sieden
- Adolf Peter Krönke: Geschichten und Döntjes aus dem Heimatland. Band 2, dörarbeidt un rutgeven von Hinrich Gerken, Verlag Kreisspoorkass Harsfeld 1989, DNB-Link
Footnoten[ännern | Bornkood ännern]
- ↑ Christoph Barthold Scharf: Statistisch-Topographische Samlungen zur genaueren Kentnis aller das Churfürstenthum Braunschweig-Lüneburg ausmachenden Provinzen. Meier, Bremen 1791, Sied 97
- ↑ Albrecht Friedrich Ludolph Lasius: Der französische Kayser-Staat unter der Regierung des Kaysers Napoleon des Großen, im Jahre 1812, Band 1. Kißling, Ossenbrügge 1813, Sied 65
- ↑ Curt Heinrich Conrad Friedrich Jansen: Statistisches Handbuch des Königreichs Hannover. Hannover 1824, Sied 248
- ↑ Friedrich Wilhelm Harseim, Carl Schlüter: Statistisches Handbuch für das Königreich Hannover. Schlütersche Hoffbookdruckeree, Hannover 1848, Sied 133
- ↑ Franz Heinrich Ungewitter: Neueste Erdbeschreibung und Staatenkunde. 1858, Sied 420: http://books.google.de/books?id=ZkoNAQAAIAAJ&pg=PA420
- ↑ Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung. Berlin 1873, Sied 140
- ↑ Gemeindelexikon für das Königreich Preußen. Auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885. Verlag des Königlichen statistischen Bureaus, Berlin 1888, Sied 150
- ↑ Gemeindelexikon für das Königreich Preußen. Auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1905. Verlag des Königlichen statistischen Landesamtes, Berlin 1908, Sied 160
- ↑ Inwahnertallen op gemeindeverzeichnis.de
- ↑ a b c Inwahnertallen op verwaltungsgeschichte.de